بلاگ

وجود آفت باغ، ماه‌ها زحمت کشاورز را به‌هدر می‌دهد. با مدیریت به‌موقع و کنترل پسیل می‌توان از خسارت گسترده‌ی این آفت پیشگیری کرد. در این نوشته از روش‌های کنترل پسیل و اثر ویرانگر این آفت بر گیاهان گفته‌ایم.

پسیل یکی از آفات اصلی به‌حساب می‌آید که نه‌تنها به محصول، بلکه به خود درخت آسیب می‌رساند. از این‌رو، کنترل پسیل و شناخت روش‌های مدیریت و پیشگیری از این آفت، امری مهم برای باغدار است. ابتدا ببینیم پسیل چیست.

پسیل چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟

پسیل (Psylla) یا (Psyllid) آفت ریز‌ی‌ست که شیره و مواد مغذی گیاه را می‌مکد. پسیل گونه‌های مختلفی دارد و اندازه‌ی آن از ۲۵ تا ۵۱ میلی‌متر متغیر است. این نوع آفت باغی بعد از جذب مواد پروتئینی از شیره‌ی گیاه، مواد قندی دفع می‌کند.

این آفت سه مرحله رشد دارد، تخم، نوزادی و حشره‌ی بالغ. رنگ آن از نارنجی به زرد و سپس قهوه‌ای مایل به قرمز تغییر می‌کند. بال‌های شفاف و پاهای قدرتمندی دارد. نوزاد حشره بیشتر زیر برگ‌ها خانه می‌کند و مسطح است. ابتدا برگ را به‌عنوان منبع تغذیه انتخاب می‌کند. درصورتی‌که کنترل نشود، به میوه آسیب می‌رساند. ممکن است به‌دلیل خسارت به درخت، روی کیفیت محصول سال بعد هم اثرگذار باشند. بیشتر انواع پسیل تنها یک نوع میزبان دارند. مانند پسیل گلابی، پسیل مرکبات، پسیل پسته و پسیل زیتون.

پسیل نسل‌های زیادی دارد که این نسل‌ها هم‌پوشانی پیدا می‌کنند. ضمن این‌که اغلب درمقابل سموم کشاورزی مقاوم هستند. این آفت می‌تواند تا ۱۰ نسل در یک سال داشته باشد.

۱- پسیل مرکبات

پسیل مرکبات یکی از آفت‌هایی‌ست که باعث از بین رفتن محصول یا افت شدید کیفیت آن می‌شود. این آفات بیشتر در منطقه‌های گرمسیری یا نیمه‌گرمسیری شیوع پیدا می‌کنند. در کشور ما هم باغ‌های مرکبات جنوب را درگیر کرده.

اثر پسیل مرکبات

تخم‌ریزی آن در روزهای پیش از آغاز بهار است. هر چه دما بیشتر می‌شود، تعداد این حشرات هم بیشتر خواهد شد. پسیل مرکبات شیره‌ی گیاه را از سطح پشت برگ می‌مکد. با ترشح قند یا عسلک، راه روزنه‌های تنفسی را می‌بندد. فتوسنتز مختل می‌شود و می‌تواند باعث خزان درخت شود. زردی جوانه‌های مرکبات، رنگ‌پریدگی و خشک شدن رگبرگ‌ها، سبز ماندن میوه، میوه‌ی تلخ و ریز و خشک شدن شاخه‌ها از دیگر نشانه‌های آن است.

روش‌های مدیریت پسیل مرکبات

کنترل غیر شیمیایی پسیل مرکبات بهتر می‌تواند این آفات باغی را کنترل کند. اقداماتی مانند شخم زدن خاک در فصل زمستان، هرس به‌موقع درختان و از بین بردن علف هرز بسیار موثر است. از سوی دیگر، وجود حشرات مفید در از بین بردن این آفات تاثیر چشمگیری دارد. اثر مثبت گونه‌هایی از عنکبوت، کفشدوزک و زنبور انگل را نمی‌توان نادیده گرفت.

در روش‌های شیمیایی، از سم‌هاش شیمیایی و محلول‌پاشی بهره می‌بریم. کلینیک گیاه‌پزشکی با بررسی شرایط گیاهان، میزان و نوع محلول مناسب برای محلول‌پاشی را مشخص می‌کند.

۲- پسیل پسته

حدود بیستم اردیبهشت زمانی‌ست که نوزاد یا پوره‌ی پسیل به حشره‌ی بالغ تبدیل شده و دیگر وجود آن در باغ قابل‌دیدن است. اما پوره‌های نسل دوم اثر مخرب بیشتری روی درخت‌ها دارند. این پوره‌ها که حدود اول تا بیستم خرداد فعال هستند، در زمانی به درخت حمله می‌کنند که دوره‌ی رشد رویشی درخت به‌پایان رسیده. از این‌رو، درختی که جوانه زده، آسیب‌پذیرتر است.

اثر پسیل پسته

باغ پسته‌ای که درگیر آفت پسیل شده، برگ‌ریزان زیادی را تجربه می‌کند. زرد شدن و پیچیدگی برگ‌ها هم در اثر آلوده شدن به آفت رخ می‌دهد. کشاورز با مشاهده‌ی عسلک پشت برگ‌ها، یا پیچیده شدن آنها متوجه حضور آفت می‌شود. محصول پسته‌‌ي آفت‌زده گاهی پوک است و گاهی دیگر مغز آن به‌طور کامل پر نمی‌شود.

روش مبارزه با پسیل پسته

روش‌های کنترل پسیل پسته تفاوت چشمگیری با پسیل گیاهان دیگر ندارد. در این‌جا نیز شخم زدن خاک در فصل زمستان، اصلاح بافت و مواد مغذی خاک، هرس به‌موقع و خشک‌بری درختان، مدیریت علف هرز و استفاده از سیستم آبیاری مناسب از جمله روش‌های زراعی مناسب برای مبارزه با پسیل به‌شمار می‌روند.

همچنین وجود دشمن طبیعی این آفت مانند زنبور پارازیتوئید یا بالتوری سبز در کنترل آنها نقش دارد. بعضی از کشاورزان از کارت چسبنده به رنگ زرد بهره می‌برند. این کارت‌ها اغلب از جنس پلی اتیلن یا پی‌وی‌سی هستند و با چسب پولی‌بوتن یا مواد چسبنده‌ی دیگر پوشانده می‌شوند. حشره‌ی بالغ جذب این کارت‌ها شده و به آن می‌چسبد. بعد از مشورت با کارشناس کلینیک گیاه‌پزشکی می‌توان از روش کنترل شیمیایی استفاده کرد و با محلول‌پاشی به‌موقع، وجود پسیل را کنترل کرد.

۳- پسیل گلابی

یکی از آفات اصلی که می‌تواند به درخت گلابی و محصول آن آسیب برساند، پسیل است. پسیل گلابی در گونه‌های اروپایی در مقایسه با گونه‌های آسیایی آسیب بیشتری به درختان گلابی وارد می‌کنند. وجود پسیل گلابی باعث می‌شود بنیه‌ی درخت ضعیف شود و مرگ زودرس در کمین آن باشد.

اثر پسیل گلابی

خشک‌ شدن و پیچیده شدن برگ‌های درخت گلابی، خشک شدن شاخه‌ها، کوچک شدن اندازه‌ی برگ و میوه و ریزش برگ‌ها در اثر وجود پسیل گلابی رخ می‌دهد. ریزش برگ در درخت آلوده به آفت شدید خواهد بود. میوه گلابی پوست زنگ‌زده‌ای دارد و کیفیت آن بسیار پایین است. رشد کلی درخت نیز کند می‌شود.

روش کنترل پسیل گلابی

کوددهی بعد از آزمودن خاک و مشخص شدن کاستی‌های مواد مغذی آن، گیاهان را مقاوم می‌کند. انتخاب روش مناسب برای آبیاری و زهکشی مناسب خاک تصمیم درستی‌ست. همچنین، وجود فاصله‌ی کافی میان درختان، از انتقال آفت پیشگیری می‌کند.

روش کنترل طبیعی مانند شناخت و انتخاب حشرات شکارچی پسیل مانند مورچه‌ها کمک بزرگی به ریشه‌کنی این آفت می‌کند. با انتخاب برچسب‌های زردرنگ، می‌تواینم درصورت وجود آفت از آن باخبر شویم و فراونی آفات را بسنجیم.

خرید کنترل‌کننده پسیل زیر نظر کارشناس کلینیک گیاه‌پزشکی راه دیگری‌ست که کشاورز را از شر آفات دور نگه می‌دارد. با مشورت با کارشناس گیاه‌پزشکی بهترین نوع سم را برای مبارزه با آفات انتخاب می‌کنیم.

سخن پایانی

 پسیل ماده ممکن است ۵۰ تا ۶۰ تخم بگذارد. هر تخم در دوره‌ی نوزادی و بلوغ با چسبیدن به برگ‌ها و مکیدن مواد مغذی و شیره‌ی گیاه، عسلک تولید می‌کنند. ماده‌ی سفیدی که سطح برگ یا دیگر بخش‌های درخت را می‌پوشاند و خسارت بسیاری به میوه و خود درخت وارد می‌کند.

با روش‌های کنترل مکانیکی مانند هرس شاخه‌های خشک، روش‌های طبیعی مانند بهره بردن از دشمنان طبیعی این آفت و به‌کار بردن آفتکش‌ها می‌توان وجود پسیل را کنترل کرد.

چنان‌چه باوجود همه‌ي مراقبت‌ها، درختان باغ به آفت پسیل آلوده شدند، با از بین بردن گیاهان آسیب‌دیده و آثار باقی‌مانده از آفت، از محصول سال آینده مراقبت می‌کنیم.

مجتمع مهندسی کشاورزی منتخب، نمایندگی بصیر شیمی در استان البرز است و مناسب‌ترین آفتکش را باتوجه به نیاز گیاه شما پیشنهاد می‌کند. برای مشاوره‌ی رایگان با کلینیک گیاه‌پزشکی منتخب و خرید آفتکش با ما تماس بگیرید!